Bugünün Haberi
25 Haziran 2025, 15:32
10

Pedal Çevir, Beynini Koru: Bisiklet Sürmek Demans Riskini Azaltıyor!

Zihinsel işlevlerde kayba yol açan ve hafıza, dil, karar verme gibi alanlarda ciddi sorunlar yaratan demans, tüm dünyada önemli bir sağlık sorunu olmaya devam ediyor. Ancak sevindirici bir haber var: Yeni bir araştırma, bisiklet sürmenin demans riskini önemli ölçüde azaltabileceğini ortaya koydu! JAMA Network Open dergisinde yayımlanan bu çığır açan çalışma, düzenli bisiklet kullanımının beyin sağlığı üzerindeki olumlu etkilerini gözler önüne seriyor.
Pedal Çevir, Beynini Koru: Bisiklet Sürmek Demans Riskini Azaltıyor!

Çin'deki Huazhong Bilim ve Teknoloji Üniversitesi ile Sidney Üniversitesi'nin ortaklaşa yürüttüğü bu kapsamlı araştırma, demans vakaları ile beyin yapısı arasındaki ilişkiyi inceledi. Araştırmacılar, bulguların aktif seyahat stratejilerinin, özellikle de bisiklet sürmenin teşvik edilmesinin orta yaşlı ve yaşlı yetişkinlerde demans riskinin azalmasıyla ilişkili olabileceğini belirtti. Bu durum, beyni meşgul tutmanın ve orta düzeyde egzersiz yapmanın nörodejenerasyona karşı koruma sağladığı fikrini destekliyor.

Bisiklet sürmenin demans riskini azaltmadaki potansiyel nedenleri ise şöyle sıralanıyor:

  • Fiziksel Aktivite: Bisiklet sürmenin gerektirdiği fiziksel efor, beyne giden kan akışını artırarak beyin sağlığını destekliyor.
  • Bilişsel Uyarım: Rota ve yön belirleme, çevreyi gözlemleme gibi bilişsel görevler, beyni aktif tutuyor ve bilişsel fonksiyonları güçlendiriyor.
  • Zihinsel Uyanıklık: Bisiklet sürerken dikkatli ve uyanık olma ihtiyacı, beyin aktivitesini artırıyor.
  • Temiz Hava: Açık havada egzersiz yapmak, zihinsel ve fiziksel sağlık üzerinde genel olarak olumlu etkilere sahip.


Yarım Milyon Kişilik Kapsamlı Analiz


Araştırmacılar, bu çarpıcı sonuçlara ulaşmak için ortalama yaşı 56 olan yaklaşık yarım milyon kişiye ait İngiltere halk sağlığı kayıtlarını titizlikle inceledi. Katılımcılar, ulaşım alışkanlıklarına göre dört gruba ayrıldı:

  1. Aktif Olmayanlar: Otomobil ve toplu taşıma kullananlar.
  2. Yürüyüşçüler: Ulaşım için ağırlıklı olarak yürüyüşü tercih edenler.
  3. Karma Grup: Yürüyüş ve aktif olmayan ulaşım şekillerini birleştirenler.
  4. Bisiklet Kullanıcıları: Ulaşım için öncelikle bisiklet kullanan veya diğer seçeneklerle birlikte bisiklet sürenler.


Media content

Bisiklet Kullananlarda Risk Oranları Dikkat Çekti


Analiz sonuçları, bisiklet kullanımının demans riskini düşürmede ne kadar etkili olabileceğini net bir şekilde ortaya koydu:

  • Aktif olmayan yolcularla karşılaştırıldığında, bisiklet kullananların:
    • Tüm nedenlere bağlı demans riski %19 daha az
    • Alzheimer riski %22 daha az
    • Erken başlangıçlı demans (65 yaşından önce) riski %40 daha az
    • Geç başlangıçlı demans riski %17 daha az gözlemlendi.

Bu bulgular, bisiklet sürmenin sadece fiziksel sağlığımıza değil, aynı zamanda bilişsel sağlığımıza da önemli katkılar sağladığını kanıtlıyor.



Toplum Sağlığı İçin Önemli Bir Mesaj


Araştırmacılar, elde edilen verilerin ışığında şu açıklamayı yaptı: "Bulgularımız, aktif seyahat stratejilerinin, özellikle bisiklet sürmenin teşvik edilmesinin orta yaşlı ve yaşlı yetişkinlerde demans riskinin azalmasıyla ilişkili olabileceğini ve bu durumun, bilişsel sağlığın korunması için erişilebilir, sürdürülebilir uygulamaları teşvik ederek önemli halk sağlığı yararları sağlayabileceğini göstermektedir."

Bu çalışma, demansla mücadelede bireysel düzeyde atılabilecek basit ama etkili adımların önemini bir kez daha vurguluyor. Sağlıklı bir beyin için pedalları çevirmeye ne dersiniz?

16 Temmuz 2025, 14:55
7

"Delirten Hastalık" Olarak Bilinen Trigeminal Nevraljiye Dikkat! En Çok 50 Yaş Üstünü Vuruyor

Halk arasında 'delirten hastalık' veya 'intihar hastalığı' olarak anılan trigeminal nevralji, yüzün bir yarısında aniden başlayan ve şiddetli ağrılarla kendini gösteren bir nörolojik durum. Genellikle 50 yaş üstü bireylerde daha sık görülen bu rahatsızlığa, kadınlarda erkeklere oranla daha fazla rastlanıyor. Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Abuzer Güngör, trigeminal nevraljinin tanımından tedavi yöntemlerine kadar önemli açıklamalarda bulundu.
"Delirten Hastalık" Olarak Bilinen Trigeminal Nevraljiye Dikkat! En Çok 50 Yaş Üstünü Vuruyor

Trigeminal Nevralji Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Prof. Dr. Abuzer Güngör'ün tanımına göre, trigeminal nevralji, yüzünüze hafifçe dokunduğunuzda veya sadece yemek yerken bile aniden başlayan, elektrik çarpması benzeri bir acının tüm başınıza yayıldığı, tarifi zor bir ağrıdır. Bu hastalık, beşinci kafa siniri olan trigeminal sinirin etkilenmesiyle ortaya çıkar. Trigeminal sinir, yüzün duyu bilgisini beyne taşıyan kritik bir sinirdir.

Hastalığın tipik belirtileri şunlardır:

  • Ani ve Şiddetli Ağrılar: Yüzün tek tarafında, şimşek çakması gibi keskin, kısa süreli ancak tekrarlayıcı ağrı atakları.
  • Tetikleyici Faktörler: Diş fırçalama, konuşma, çiğneme gibi basit uyaranlarla tetiklenme yaşanması.
  • Tek Taraflılık: Ağrı genellikle yanak, çene, dudak ve göz çevresinde yoğunlaşır ve sıklıkla yüzün sadece bir tarafında hissedilir.

Prof. Dr. Güngör, bu hastalığın bazen tetkiklerde kolayca görünmediğini ancak yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürdüğünü vurguluyor.

Kimler Risk Altında? Trigeminal Nevraljinin Nedenleri

Prof. Dr. Güngör, trigeminal nevraljinin belirli demografik gruplarda ve durumlarda daha sık görüldüğünü belirtiyor:

  • Yaş: Genellikle 50 yaş üstü bireylerde daha sık görülür.
  • Cinsiyet: Kadınlarda daha sık rastlanır.
  • En Sık Neden: Trigeminal sinire baskı yapan bir damarın varlığı.
  • Nadir Nedenler: Nadir durumlarda tümörler veya multipl skleroz gibi nörolojik hastalıklar da etken olabilir.

Tanı Süreci: Diş Ağrısıyla Karıştırmayın!

Trigeminal nevralji, belirtileri nedeniyle sıklıkla diş ağrısıyla karıştırılır. Prof. Dr. Güngör, birçok hastanın bu nedenle yanlışlıkla diş çektirdiğini ve doğru tanının büyük önem taşıdığını belirtiyor.

Doğru tanı süreci şu adımları içerir:

  1. Klinik Öykü: Hastanın ağrının tipi, süresi ve tetikleyicileri hakkında detaylı bilgi vermesi.
  2. Manyetik Rezonans (MR) Görüntüleme: Sinire baskı yapan bir damar ya da kitle olup olmadığının araştırılması için MR görüntüleme yapılması.

Tedavi Yöntemleri: İlaçtan Cerrahiye Geniş Yelpaze

Prof. Dr. Güngör, trigeminal nevralji için çeşitli tedavi yöntemlerinin bulunduğunu ve her hastaya özel bir yaklaşım gerektiğini ifade etti:

  • İlaç Tedavisi: Genellikle antiepileptik ilaçlarla ağrı kontrolü sağlanır. Ancak bu ilaçlar zamanla etkisini kaybedebilir veya yan etkileri tolere edilemez hale gelebilir.
  • Girişimsel Tedaviler (Radyofrekans): Cerrahiye uygun olmayan hastalar için etkili bir yöntemdir. İnce bir iğneyle sinire ulaşılır ve ağrı ileten lifler özel ısı tekniğiyle devre dışı bırakılır.
  • Cerrahi Tedavi (Mikrovasküler Dekompresyon): Bu yöntem, trigeminal nevralji tedavisinde altın standart olarak kabul edilir. Sinire baskı yapan damar mikroskop altında ayrılır. Genellikle retrosigmoid yaklaşımla yapılan bu işlem, günümüzdeki bilgi birikimi, ileri görüntüleme teknikleri ve mikroskobik cerrahi deneyimi sayesinde yüksek başarı oranlarına sahiptir.

Prof. Dr. Güngör, doğru hasta seçimi, doğru cerrahi teknik ve kişiye özel planlama ile çok yüksek başarı oranlarına ulaşılabileceğinin altını çizerek, hastaya gerçekçi bilgi vermenin hekimlik sorumluluğu olduğunu ekledi.

İlginizi Çekebilecek Haberlerimiz

Aşağıya kaydırmaya devam edin...