İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’in işgal altındaki Batı Şeria’da “E1 Projesi” adı altında yeni yerleşim birimleri inşa etme planını açıklaması, uluslararası toplumdan sert tepki gördü. Almanya, Avrupa Birliği (AB), Türkiye ve Birleşmiş Milletler (BM) art arda yaptıkları açıklamalarda bu girişimin hem uluslararası hukuka aykırı olduğunu hem de iki devletli çözüm ihtimalini neredeyse imkânsız hale getireceğini vurguladı. Almanya hükümeti, 3.401 konutun yer aldığı planın onaylanmasını açıkça “uluslararası hukukun ihlali” olarak değerlendirirken, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas da İsrail’e “yerleşim faaliyetlerini derhal durdurma” çağrısında bulundu. Açıklamalarda, zorla tahliye, yıkım ve el koyma gibi politikaların bölgedeki tansiyonu yükselttiği ve barışı daha da uzaklaştırdığı belirtildi.

BM’den “Savaş Suçu” Uyarısı
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’in sözcüsü Stephane Dujarric, İsrail’in E1 Projesi’ni hayata geçirmesinin iki devletli çözümü tamamen ortadan kaldıracağı uyarısında bulundu. BM İnsan Hakları Ofisi ise Doğu Kudüs yakınlarında inşa edilmesi planlanan yerleşimlerin “yasa dışı” olduğuna dikkat çekerek bu girişimi açıkça “savaş suçu” olarak nitelendirdi. Türkiye de Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla yaptığı açıklamada “İsrail’in E1 bölgesinde yerleşim inşa etmesine yönelik planı şiddetle kınıyoruz” ifadelerini kullandı. Diplomatik kaynaklara göre, bu gelişmelerin ardından Batı Şeria meselesi yeniden uluslararası gündemin en üst sıralarına taşındı. Uzmanlar, İsrail’in bu adımının sadece Filistinliler için değil, Orta Doğu barışı açısından da kritik bir kırılma noktası olduğuna dikkat çekiyor.