NWA 16788: Mars'ın Nadir Parçası

Tam 24,5 kilogram ağırlığındaki NWA 16788, bir sonraki en büyük Mars göktaşından %70 daha büyük olmasıyla dikkat çekiyor. Uzmanlar, şimdiye kadar Dünya'da yalnızca yaklaşık 400 Mars kökenli meteorit bulunduğunu belirtiyor. Bu durum, NWA 16788'i astronomik bir nadirlik haline getiriyor.

Bilim insanları, göktaşının Mars yüzeyinden büyük bir asteroit çarpması sonucu koparak uzaya fırladığını tahmin ediyor. Uzun uzay yolculuğunun izlerini taşıyan bu taşın bazı bölümleri, yüksek sıcaklık ve basıncın etkisiyle cama dönüşmüş durumda. Ayrıca, Dünya atmosferine giriş sırasında oluşan camımsı dış kabuk da, bu kozmik serüvenin kanıtı olarak üzerinde duruyor.

Sotheby’s’in bilim ve doğa tarihi birimi başkan yardımcısı Cassandra Hatton, bu keşfi "nesillerde bir kez rastlanabilecek türden" olarak tanımlayarak, "Kızıl rengi, boyutu ve zamanın aşındırdığı yapısıyla bu taş, Mars ile kurulan nadir bir fiziksel temas" ifadelerini kullandı.

Bilim Dünyasında Tartışma Yarattı: Müze Mi, Koleksiyoncu Kasası Mı?

NWA 16788'in açık artırmaya çıkarılması, bilim dünyasında farklı tepkilere neden oldu. Edinburgh Üniversitesi'nden paleontolog Prof. Steve Brusatte, bu tür eşsiz bir parçanın kamusal alanda sergilenmesi gerektiğini savunarak, "Bir milyarderin kasasına girmesi yerine müzede olmalı" görüşünü dile getirdi.

Ancak Leicester Üniversitesi'nden gezegen bilimci Dr. Julia Cartwright ise koleksiyonerliğin bilimsel çalışmaları desteklediğini belirterek farklı bir bakış açısı sundu. Cartwright, "Eğer meteor koleksiyonerliği olmasaydı, elimizde incelenecek bu kadar örnek de olmazdı" dedi ve bu göktaşına ait bir referans örneğin hâlihazırda Çin'deki Purple Mountain Gözlemevi'nde korunduğunu da ekledi.

Önceki Rekorlar Kırılabilir Mi?

Piyasa uzmanları, NWA 16788'in daha önceki göktaşı satış rekorlarını kırmasını bekliyor. Daha önceki bir satışta, 2021 yılında içinde Mars atmosferi hapsolmuş başka bir meteorit, Christie’s müzayede evinde 30-50 bin dolar başlangıç fiyatıyla satışa sunulmuş ve 200 bin dolara alıcı bulmuştu. NWA 16788'in çok daha büyük boyutu ve nadirliği göz önüne alındığında, rekor bir fiyata satılması kuvvetle muhtemel görünüyor.

Bu nadir Mars parçası, hem bilimsel değeri hem de tarihi önemiyle, yeni sahibini bekliyor.