Dil Kanseri Nedir?

Dil kanseri, dil dokusundaki hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesi ve çoğalmasıyla ortaya çıkan bir kanser türüdür. Çoğunlukla ağız boşluğunun ön kısmında (oral dil) görülmekle birlikte, dilin boğaza yakın kısmında (dil kökü) da gelişebilir. Genellikle skuamöz hücreli karsinom tipindedir, yani dilin yüzeyini kaplayan yassı hücrelerden köken alır.

Başlıca risk faktörleri şunlardır:

• Sigara ve Alkol Kullanımı: Özellikle ikisinin birlikte tüketilmesi riski kat kat artırır.
• İnsan Papilloma Virüsü (HPV): Bazı HPV türleri, özellikle dil kökü kanserleri için risk faktörüdür.
• Kötü Ağız Hijyeni: Düzenli diş bakımı yapılmaması ve kronik tahrişler.
• Kronik Tahrişler: Kırık dişler, uyumsuz protezler gibi dil üzerinde sürekli yara oluşturan durumlar.
• Yetersiz Beslenme: Özellikle A ve C vitamini eksikliği.

Belirtileri Nelerdir?

Dil kanserinin belirtileri, tümörün büyüklüğüne ve konumuna göre değişiklik gösterebilir. Erken evrelerde fark edilmesi, tedavi başarısı için kritik öneme sahiptir:

• Dilde Yara veya Lezyon: Dil üzerinde iyileşmeyen, kırmızı veya beyaz renkli bir yara, lezyon veya ülser. Bu yara genellikle ağrısız başlar ancak zamanla ağrılı hale gelebilir.
• Dilde Ağrı veya Rahatsızlık: Özellikle yemek yerken, içerken veya konuşurken artan ağrı.
• Yutma Güçlüğü (Disfaji): Yiyecekleri veya sıvıları yutarken zorlanma veya ağrı hissi.
• Ses Kısıklığı: Dilin hareketlerini etkileyen tümörlerde konuşma bozukluğu veya ses kısıklığı.
• Boyunda Şişlik: Kanserin lenf bezlerine yayılması durumunda boyunda ele gelen, ağrısız kitleler.
• Dilde Uyuşma: Dilin bir kısmında veya tamamında his kaybı.
• Açıklanamayan Kilo Kaybı: İştahsızlık veya yutma güçlüğü nedeniyle kilo kaybı.
• Ağız Kokusu: İyileşmeyen yaralardan kaynaklanan kötü ağız kokusu.

Bu belirtilerden herhangi biri 2 haftadan uzun sürerse, mutlaka bir Kulak Burun Boğaz (KBB) uzmanına başvurmak gereklidir.

Tanısı Nasıl Konulur?

Dil kanseri tanısı genellikle şu adımları içerir:

1. Fizik Muayene: Doktor, ağız boşluğunu ve boynu dikkatlice inceler.
2. Biyopsi: Şüpheli görülen bölgeden küçük bir doku örneği alınarak patoloji laboratuvarında incelenir. Bu, kesin tanı için altın standarttır.
3. Görüntüleme Yöntemleri: Kanserin yayılımını ve evresini belirlemek için Bilgisayarlı Tomografi (BT), Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) ve/veya Pozitron Emisyon Tomografisi (PET) taraması yapılabilir.

Tedavi Yaklaşımları

Dil kanserinin tedavi planı, kanserin evresine, türüne, tümörün konumuna, hastanın genel sağlık durumuna ve yaşına göre multidisipliner bir ekip tarafından belirlenir. Başlıca tedavi yöntemleri şunlardır:

1. Cerrahi Tedavi:
2. • Tümörün Çıkarılması (Glossektomi): Erken evre tümörlerde tümörün ve çevresindeki sağlıklı dokunun cerrahi olarak çıkarılması. Tümörün boyutuna göre dilin bir kısmı (kısmi glossektomi) veya tamamı (total glossektomi) çıkarılabilir.
   • Boyun Diseksiyonu: Kanserin boyundaki lenf bezlerine yayıldığı durumlarda bu lenf bezlerinin cerrahi olarak çıkarılması (boyun diseksiyonu).
   • Rekonstrüktif Cerrahi: Dilin veya ağız boşluğunun büyük bir kısmı çıkarıldığında, konuşma ve yutma fonksiyonlarını korumak için vücudun başka bir yerinden alınan doku (flep) ile rekonstrüksiyon (yeniden yapılandırma) ameliyatları yapılabilir.
2. Radyoterapi (Işın Tedavisi):
3. • Yüksek enerjili ışınlar kullanarak kanser hücrelerini öldürmeyi amaçlar. Tek başına veya cerrahi sonrası kalan kanser hücrelerini yok etmek için (adjuvan radyoterapi) kullanılabilir.
   • Bazı durumlarda cerrahiye uygun olmayan veya ileri evre tümörlerde ana tedavi yöntemi olarak da tercih edilebilir.
3. Kemoterapi:
4. • Kanser hücrelerini öldüren ilaçların kullanıldığı bir tedavidir. Genellikle ileri evre dil kanserlerinde, radyoterapiyle birlikte (kemoradyoterapi) veya kanser vücudun diğer bölgelerine yayıldığında (metastatik hastalık) kullanılır.
4. Hedefe Yönelik Tedaviler ve İmmünoterapi:
5. • Kanser hücrelerinin büyümesini sağlayan belirli molekülleri hedef alan ilaçlardır.
   • İmmünoterapi, vücudun kendi bağışıklık sistemini kanserle savaşması için güçlendirmeyi hedefler. Bu tedaviler, özellikle ilerlemiş veya nüks eden vakalarda yeni umut vaat etmektedir.

Dil kanseri tedavisinden sonra hastaların konuşma, yutma ve çiğneme fonksiyonlarının iyileştirilmesi için fizik tedavi, konuşma terapisi ve beslenme danışmanlığı gibi destekleyici tedaviler de büyük önem taşır.

Unutulmamalıdır ki, erken teşhis dil kanseri tedavisinde başarı oranını önemli ölçüde artırır. Ağız sağlığınıza dikkat edin ve yukarıdaki belirtilerden herhangi birini fark ederseniz vakit kaybetmeden bir uzmana başvurun.