1 Eylül Dünya Barış Günü vesilesiyle yapılan açıklamalar, savaşların yol açtığı yıkımın ve insan hakları ihlallerinin gölgesinde barış talebinin önemini bir kez daha hatırlattı. 2008 Nobel Barış Ödülü sahibi Marti Ahtisaari’nin “Barış bir irade meselesidir. Tüm ihtilaflar çözüme kavuşturulabilir” sözleri, hem tarihsel hem de güncel çatışmalara ışık tutuyor. İkinci Dünya Savaşı’nda 45 milyon insanın yaşamını yitirmesiyle tarihe kazınan büyük acılardan Gazze’de yaşanan insanlık dramına kadar farklı örnekler, kalıcı bir barışın ne kadar yaşamsal olduğunu gözler önüne seriyor. Sydney merkezli Ekonomi ve Barış Enstitüsü’nün (IEP) 2025 Küresel Barış Endeksi de, bugün dünyada 59 aktif çatışma bulunduğunu ve bunun İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en yüksek seviye olduğunu ortaya koyuyor. Endeks, özellikle Gazze’de sivillerin, çocukların ve gazetecilerin hedef alınmasını insanlık adına utanç verici bir tablo olarak işaret ediyor.

Kürt Meselesinde barış umudu

Türkiye’de ise Kürt Meselesi bağlamında yaşanan gelişmeler dikkat çekiyor. Geçmişte faili meçhuller, işkenceler, köy boşaltmalar ve ifade özgürlüğü ihlalleriyle anılan bu mesele, halen çözüm bekleyen bir insan hakları ve demokrasi konusu. 2013-2015 yıllarındaki çözüm sürecinin ardından yaşanan karanlık dönemin acıları, bugün barış talebinin daha da güçlü dile getirilmesine neden oluyor. İnsan Hakları Derneği’nin Türkçe, Kürtçe ve Zazaca yayımladığı “Barış Bir İnsan Hakkıdır” açıklamasında da belirtildiği gibi, kalıcı çözüm için siyasal iradenin insan hakları politikaları çerçevesinde hareket etmesi şart. Pozitif barış, yalnızca çatışmaların sona ermesini değil, aynı zamanda adaletin, eşit yurttaşlığın ve özgürlüklerin güvence altına alınmasını gerektiriyor. Bu nedenle insan hakları savunucuları “Talebimiz barış, çabamız barış” diyerek, toplumun her kesimini diyalog ve müzakere yolunda adım atmaya çağırıyor.