Türkiye’de Sessiz Kriz: Yaşlanıyoruz, Yalnızlaşıyoruz!

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verileri, ülkede demografik yapının hızla değiştiğini gözler önüne serdi. Doğuşta beklenen yaşam süresi erkeklerde 75,5 yıla, kadınlarda 80,7 yıla yükselirken; bu durum yalnızca sağlık hizmetlerinin geliştiğini değil, aynı zamanda yaşlı nüfus oranının hızla arttığını gösteriyor. Ancak bu artış beraberinde demografik dengesizlik, üretimde azalma, bakım yükünün artması ve yalnızlaşma gibi sorunları da getiriyor. Özellikle küçük Anadolu illerinde tek kişilik hane oranlarındaki artış dikkat çekiyor. Gümüşhane yüzde 31,7 ile listenin başında yer alırken, Tunceli ve Giresun da onu izliyor. Uzmanlara göre bu artış gençlerin yaşam tercihlerinden çok iç göç nedeniyle yalnız kalan yaşlıların sayısının artmasından kaynaklanıyor.

Yeni şehircilik modeli ihtiyacı

TÜİK’in 2023 Yaşlı Profili Araştırması’na göre, yaşlıların büyük çoğunluğu evlerinde veya çocuklarının yanında yaşlanmak istiyor. Erkeklerin yüzde 78,9’u, kadınların ise yüzde 83,6’sı bu yönde tercih bildirirken, huzurevi tercihi oldukça düşük seviyede kaldı. Bu tablo, yaşlılara yönelik hizmetlerin şehir planlaması ve sosyal politika düzeyinde yeniden ele alınması gerektiğini ortaya koyuyor. Uzmanlar, “yaşlı dostu şehircilik” modelinin gündeme gelmesi gerektiğini, yeni konut planlamaları ve gündüzlü bakım merkezlerinin gelecekte en kritik sosyal hizmet alanlarından biri haline geleceğini belirtiyor. Türkiye’nin demografik dönüşümü artık yalnızca bir nüfus istatistiği değil, toplumsal yaşamın dokusunu değiştiren sessiz bir kriz olarak görülüyor.