TÜİK’in Şaşırtan Raporu: Hangi İller Zirvede, Hangileri Dipte Kaldı?

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 26 milyondan fazla haneyi kapsayan yeni araştırmasıyla Türkiye’nin sosyoekonomik haritasını gözler önüne serdi. "Sosyoekonomik Seviye (SES)" olarak tanımlanan bu ölçüm, hanelerin gelir düzeyinden eğitim süresine ve meslek yapısına kadar birçok parametreyi dikkate alıyor. Çalışma kapsamında hanehalkları “en üst”, “üst”, “üst altı”, “üst orta”, “alt orta”, “alt” ve “en alt” olmak üzere yedi grupta sınıflandırıldı. TÜİK verilerine göre en üst ve üst sosyoekonomik seviyeye sahip haneler büyük şehirlerde yoğunlaşırken, özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi merkezlerde bu oran ülke ortalamasının oldukça üzerine çıktı. Büyükşehirlerdeki gelişmiş iş imkanları, daha yüksek eğitim seviyeleri ve genişleyen hizmet sektörü bu farkı yaratan başlıca nedenler arasında gösteriliyor.

En alt gruptaki iller dikkat çekiyor

Araştırma, yalnızca ekonomik değil aynı zamanda sosyal eşitsizliklerin de bölgesel dağılımını ortaya koydu. En alt seviyedeki hanehalklarının oranı, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde daha yüksek çıkarken, bu bölgelerde gelir düşüklüğü, eğitim süresinin kısalığı ve sınırlı istihdam olanakları temel belirleyiciler oldu. Uzmanlar, TÜİK’in verilerinin Türkiye’deki bölgesel farklılıkları gözler önüne serdiğini vurgularken, bu tabloyun sosyal politikaların yeniden değerlendirilmesi gerektiğine işaret ettiğini söylüyor. Söz konusu eşitsizliklerin yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda toplumsal katılım, fırsat eşitliği ve yaşam kalitesi üzerinde de doğrudan etkili olduğu belirtiliyor. Araştırma, Türkiye’nin sosyoekonomik dengesizliklerini ortaya koyarken, aynı zamanda politika yapıcılar için kritik bir yol haritası niteliği taşıyor.