Lise Eğitimi Sil Baştan Şekilleniyor: "2+2" Modeli Ön Planda!

Eğitim Sisteminin Son 4 Yılı Mercek Altında

Memur-Sen Genel Merkezi'nde düzenlenen basın toplantısında araştırma sonuçlarını açıklayan Memur-Sen ve Eğitim-Bir-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın, çalışmanın "4+4+4" zorunlu eğitim sisteminin mevcut durumunu ve geliştirilmesi gereken yönlerini ortaya koyduğunu belirtti. Özellikle zorunlu eğitimin son 4 yılını (lise dönemi) kapsayan araştırmaya, 17 binden fazla öğretmen, 7 bini aşkın idareci, 5 binden fazla 11. ve 12. sınıf öğrencisi ile 5 bini aşkın veli katıldı. 81 ilin tamamında uygulanan bu geniş çaplı araştırma, sahadaki beklentileri net bir şekilde gözler önüne serdi.

Yalçın, araştırmanın temel çıktısını şöyle özetledi: "Çalışmanın ortaya koyduğu gerçeklik şudur: '4+4+4' zorunlu eğitim sistemimizin son 4 yılının yeniden ele alınmasına ihtiyaç var." Katılımcı öğretmen ve idarecilerin %93'ünden fazlası, sistemin son 4 yılında bir değişiklik yapılması gerektiğini belirtirken, öğrenciler ve veliler de benzer beklentileri dile getirdi.

"2+2" ve "3+1" Modelleri Öne Çıktı

Lise eğitiminin süresine ilişkin yapılan değerlendirmelerde iki modelin öne çıktığını belirten Ali Yalçın, bu modelleri "2+2" (2 yıl zorunlu, 2 yıl isteğe bağlı) ve "3+1" (3 yıl zorunlu, 1 yıl isteğe bağlı) olarak açıkladı. Yalçın, katılımcıların "2+2" modeline biraz daha ağırlık verdiğini ifade ederek, Milli Eğitim Bakanlığı başta olmak üzere tüm eğitim paydaşlarının bu konuyu yeniden ele alması gerektiğini vurguladı. Mevcut 4 yıllık zorunlu lise modeline verilen destek ise oldukça düşük çıktı.

Zorunlu Eğitim Süresi ve Mesleki Yönlendirme Tartışmaları

Araştırma, genel olarak 12 yıllık mevcut zorunlu eğitim süresinin "uzun bulunduğu" yönünde önemli bir eğilimi gösterdi. Öğretmenlerin %93,8'i, okul yöneticilerinin %97,1'i, öğrencilerin %78,5'i ve velilerin %78,8'i mevcut sürenin kısaltılması gerektiğini belirtti. Katılımcılar, mevcut sistemin iş dünyasının beklentilerini karşılamadığını ve öğrencilerin iş hayatına daha erken atılmalarını engellediğini dile getirdi.

Ayrıca, öğrencilerin meslek seçimlerine yeterince yönlendirilmediği ve zorunlu eğitimin sosyal-duygusal gelişimleri sınırlandırdığı görüşleri de öne çıktı. Öğrencilerin %77,2'si, zorunlu eğitimin sosyal ve duygusal gelişimlerini sınırladığını düşündüğünü belirtti.

Lise Son Sınıfın Yapısı Değişmeli: Üniversiteye Hazırlık veya Kariyer Planlama Yılı

Araştırmanın dikkat çeken bir diğer bulgusu ise lise son sınıfın yapısının değişmesi gerektiği yönündeydi. Katılımcıların büyük çoğunluğu (%75,9 öğrenci, %83,6 öğretmen), lise son sınıf öğrencilerinin son yıl okula devam etmesinin gereksiz olduğunu ifade etti. Bunun yerine, lise son sınıfın üniversite hazırlık yılı veya kariyer planlama yılı olarak düzenlenmesi gerektiği görüşü, öğrencilerde %92,3, öğretmenlerde %90,4 oranında destek buldu.

Eğitim-Bir-Sen'in 81 ilde 36 bin 118 katılımcıyla gerçekleştirdiği bu saha araştırması, Türkiye'nin eğitim sisteminde beklenen köklü değişiklikler için önemli bir zemin oluşturuyor. Milli Eğitim Bakanlığı'nın da bu konuda benzer açıklamaları olduğu göz önüne alındığında, önümüzdeki dönemde lise eğitiminin geleceğiyle ilgili kapsamlı bir "mutfak çalışmasının" başlaması bekleniyor.