7,2 Milyon Dolara Satıldı: Alaska’nın ABD’ye Geçişinin Şaşırtıcı Hikayesi

ABD Başkanı Donald Trump’ın Alaska ve Rusya hakkındaki gafı, 150 yılı aşkın bir geçmişe sahip tarihi bir olayı yeniden gündeme taşıdı. 1867 yılında Rus İmparatorluğu’na bağlı Novo-Arkhangelsk (bugünkü Sitka) başkentli Alaska, Çar II. Aleksandr döneminde ABD’ye satılmıştı. Rusya’nın Alaska’daki varlığı 18. yüzyıl ortalarında kürk ticaretiyle başlamış, özellikle deniz samuru derileri bölgeyi değerli kılmıştı. Ancak 19. yüzyıl ortalarında Kırım Savaşı’nın yıpratıcı etkileri ve İngiltere ile olası çatışma endişesi, Alaska’yı Moskova için bir yük haline getirdi. Washington’daki Rus elçisi Eduard de Stoeckl’in yürüttüğü görüşmeler sonucunda, ABD Alaska’yı 7,2 milyon dolara satın aldı. O dönemde hem Rusya’da hem de ABD’de satışa karşı şüpheler ve tepkiler yüksekti; bazı gazeteler bu anlaşmayı “imparatorluğun aşağılanması” olarak nitelendirdi.

Algının Değişimi ve Alaska’nın Stratejik Önemi
Başlangıçta ABD’de de anlaşma alay konusu olmuş, Dışişleri Bakanı William H. Seward “donmuş çorak arazi” alımıyla eleştirilmişti. New-York Daily Tribune bu satın almayı “geçilmez kar çölleri” olarak tanımlarken, New York World ise Rusya’nın “suyu sıkılmış bir portakalı” sattığını yazdı. Ancak bu algı çok geçmeden değişti. 19. yüzyıl sonlarında gerçekleşen altın hücumları ve ilerleyen yıllarda keşfedilen dev petrol yatakları, Alaska’yı ABD’nin en zengin doğal kaynak alanlarından biri haline getirdi. Bugün, Baranof Adası’ndan Anchorage’a kadar uzanan Rus Ortodoks kiliseleri, soğan kubbeleriyle hâlâ Rus mirasını yansıtırken, Alaska’nın satışı tarihin en kârlı anlaşmalarından biri olarak anılıyor.