Nah' ve Orta Parmak Nereden Geliyor? Şok Eden Kökeni!
Beden dilimiz, kelimelerden çok daha fazlasını anlatır çoğu zaman. Farklı kültürlerde bambaşka anlamlara gelebilen el hareketleri, bazen birleştirici bir sembol olurken bazen de ciddi bir tartışmanın fitilini ateşleyebilir. Özellikle ülkemizde de sıkça kullanılan 'zafer işareti' olarak bilinen V şeklindeki parmaklar ve argo kültürümüzün vazgeçilmezleri 'nah' ile 'orta parmak' hareketlerinin kökenleri, sandığınızdan çok daha ilginç ve şaşırtıcı olabilir!
Bir ülkede olumlu bir anlam taşıyan bir jest, başka bir coğrafyada hakaret olarak algılanabiliyor. Türk toplumunda da küfür dağarcığı sadece kelimelerle sınırlı değil; el hareketleri de bu konuda oldukça "zengin" bir yelpaze sunuyor. Özellikle "nah" işareti ve "orta parmak" hareketi, gergin anlarda tansiyonu yükseltmeye yetecek potansiyele sahip. Gelin, bu yaygın el hareketlerinin tarihin derinliklerindeki kökenlerine doğru bir yolculuğa çıkalım.
"Zafer"den Argo'ya Evrilen Bir Sembol: V İşaretinin Kökeni
Sıklıkla "zafer işareti" olarak bildiğimiz, işaret ve orta parmağın yukarı doğru açılmasıyla oluşturulan V şekli, aslında oldukça köklü bir tarihe sahip. Bu işaretin en bilinen kökenlerinden biri, İngiltere ve Fransa arasındaki Yüz Yıl Savaşları'na dayanıyor. Rivayete göre, İngiliz okçuları, uzun yaylarını (longbow) kullanırken bu iki parmaklarını kullanırlardı. Fransızlar ise ok yerine arbalet adı verilen farklı bir yay türü kullanıyorlardı.
Savaş sırasında İngiliz okçuları, Fransız askerlerine bu iki parmaklarını göstererek adeta "Sizi bu parmaklarla attığımız oklarla vuracağız!" mesajını veriyorlardı. Eğer Fransızlar bir İngiliz okçuyu yakalarlarsa, bu iki parmağını keserek onu savaşamaz hale getiriyorlardı. Dolayısıyla, İngilizlerin bu işareti bir meydan okuma ve güç gösterisi olarak kullandığı düşünülüyor.
Zamanla bu işaret, İkinci Dünya Savaşı sırasında Müttefikler tarafından "zafer" anlamına gelen İngilizce "Victory" kelimesinin baş harfi olarak kullanılmaya başlandı ve bu anlamıyla yaygınlaştı. Ancak, bazı kültürlerde avuç içi kendine dönük şekilde yapılan aynı işaretin hakaret anlamına geldiği de unutulmamalı.
Şaşırtan Bir Geçmişi Var: "Nah" İşaretinin Kökeni
Günümüzde bir şeyi kesin bir dille reddetmek veya alaycı bir ifadeyle "olmaz" anlamına gelen "nah" işareti, yumruk yapılmış elin başparmağının işaret ve orta parmak arasına sokulmasıyla oluşturulur. Bu hareketin kökeni ise Antik Roma dönemine kadar uzanıyor!
Roma döneminde bu işaret "mano fico" olarak adlandırılırdı. "Fico" kelimesi İtalyancada "incir" anlamına gelir. O dönemlerde incir meyvesinin kötü ruhları ve nazarı uzaklaştırdığına inanılırdı. Bu nedenle "mano fico" işareti, aslında bir tür uğur ve şans dileme sembolüydü. Hatta bazı ritüellerde ve tılsımlarda da kullanılırdı.
Peki, bu olumlu anlam taşıyan işaret nasıl oldu da günümüzde argo bir ifadeye dönüştü? Zamanla, bu işaretin anlamı değişime uğradı ve reddetme, küçümseme gibi olumsuz anlamlar kazanmaya başladı. Bu dönüşümün tam olarak nasıl gerçekleştiği kesin olarak bilinmese de, kültürel etkileşimler ve farklı yorumlamalar bu değişimde rol oynamış olabilir.
Okçuların Mirası: "Orta Parmak" Hareketinin Kökeni
Küfür denildiğinde akla ilk gelen el hareketlerinden biri olan "orta parmak" gösterme davranışının kökeni de oldukça ilginç bir hikayeye sahip. Bu hareketin de Yüz Yıl Savaşları'na dayandığı düşünülüyor.
Yukarıda bahsettiğimiz gibi, İngiliz okçuları uzun yaylarını germek için orta parmaklarını kullanırlardı. Savaş sırasında Fransızlara karşı bir güç gösterisi olarak orta parmaklarını uzatarak "İşte size ok atacağımız parmak!" anlamında bir mesaj veriyorlardı. Fransızların yakaladıkları İngiliz okçularının orta parmaklarını kesmeleri de bu hareketin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.
Zamanla bu hareket, düşmanlığın ve öfkenin bir ifadesi haline geldi ve günümüze kadar da bu anlamını korudu. Farklı kültürlerde ufak tefek varyasyonları olsa da, genel olarak "orta parmak" göstermek evrensel bir hakaret olarak kabul edilir.
Kültürlerin Farklı Dili: El Hareketlerine Dikkat!
Bu örnekler de gösteriyor ki, beden dili ve el hareketleri kültürden kültüre büyük farklılıklar gösterebiliyor. Bir toplumda masum bir jest olarak algılanan bir hareket, başka bir toplumda ciddi bir saygısızlık olarak yorumlanabilir. Bu nedenle, farklı kültürlerle etkileşim halindeyken el hareketlerimizin anlamına dikkat etmek ve yanlış anlaşılmalara mahal vermemek büyük önem taşıyor.
"Zafer işareti", "nah" ve "orta parmak" gibi günlük hayatta sıkça karşılaştığımız el hareketlerinin bu şaşırtıcı kökenleri, aslında tarihin ve kültürün beden dilimizi nasıl şekillendirdiğini gözler önüne seriyor. Belki de bir dahaki sefere bu hareketleri kullanırken, onların yüzyıllar öncesinden günümüze ulaşan ilginç hikayelerini hatırlarsınız
Bakmadan Geçme
