Yeraltı Sularının Tükenmesi Sonucu Obruk Tehlikesi! Önceden Gelen Uyarı Sinyalleri
İç Anadolu Bölgesi'nde yeraltı sularının aşırı tüketilmesi sonucu oluşan obruklara dikkat çeken Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, yeraltı sularının çekilmesiyle toprağın çökmesine neden olan obrukların çoğunun öncesinde çeşitli fiziki işaretler verdiğini vurguladı ve bu belirtilere karşı daha dikkatli olunması gerektiğini belirtti.
Türkiye'nin son yıllarda yaşadığı kuraklık, Konya'da da etkisini sürdürüyor. Tarım faaliyetlerinin yoğun olduğu Konya Ovası'nda yeraltı su seviyeleri hızla düşerken, bu durumun doğal bir sonucu olarak obruk oluşumları da artıyor. Yapılan son araştırmalarda bölgede yaklaşık 3 bin obruk tespit edildiğini aktaran Konya Teknik Üniversitesi Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, “Konya çevresinde uzun zamandır obruklar oluşuyor. Yakın zamanda Kızılcakuyu bölgesinde meydana gelen obruk, geçmişte de bu bölgede oluşan benzer olayların devamıdır. Yeraltı sularının çekilmesi sonucu, toprağın sıkışması ve çökmesiyle bu tür yapılar ortaya çıkıyor. Bölgede yaklaşık 15-20 metre uzunluğunda bir çatlağın son noktasında bir çökme meydana geldi. Bu durum yola da etki ediyor,” ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Arık, bölgede genellikle Hotamış formasyonunda obruklar görülmesine karşın, bu kez Divanlar formasyonundaki daha yaşlı kayaçların hareket ettiğini belirtti. “Yer altındaki boşluklar, üstteki malzemenin hareketi sonucu çöküyor. Kent merkezine yakın oluşan bu olay doğal olarak endişe yaratıyor, ancak daha yakın bölgelerde de obrukların olduğunu biliyoruz,” dedi. Arık ayrıca, Konya'nın doğusunda daha küçük çaplı çökme yapılarının tespit edildiğini belirterek, kuraklığın yeraltı su seviyelerinin düşmesiyle doğrudan ilişkili olduğunu vurguladı.
Belirtilere Dikkat!
Prof. Dr. Arık, obruk oluşumları öncesinde dikkat edilmesi gereken işaretlere değinerek, kapanmayan çekmeceler, zor açılan kapılar ve pencereler gibi belirtilere dikkat edilmesi gerektiğini söyledi. Ayrıca, kuyulardan çamurlu su gelmesi ya da yerden gelen uğultuların obrukların habercisi olabileceğini belirtti. Böyle bir durumda vatandaşların hemen AFAD'a başvurmaları gerektiğini ve olası risk alanlarından uzak durmaları gerektiğini ifade etti.
Yeraltı Suyu Seviyeleri Düşüyor
Prof. Dr. Arık, bazı gözlem kuyularından alınan verilere göre yeraltı su seviyelerinin hızla düştüğünü belirterek, Konya, Karaman ve Aksaray gibi bölgelerde su seviyelerindeki düşüşün ortalama 5-6 metre civarında olduğunu, bazı noktalarda ise 15-20 metreye kadar düştüğünü açıkladı. Su tüketiminin dikkatli bir şekilde planlanması gerektiğini vurgulayan Arık, tarımsal üretim için su kullanımının kaçınılmaz olduğunu ancak su tüketimi yüksek bitkilerin ekiminin azaltılması gerektiğini, bunun da planlı bir şekilde teşvik edilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.