Bugünün Haberi
1 Mart 2025, 00:45
9

Toksik İlişki Nedir? Zararlı İlişki Türlerinin Sinyalleri, Derin Etkileri ve İyileşme Süreci

İlişkiler, insanların hayatlarını paylaşarak birlikte mutlu ve huzurlu bir yaşam sürmesine olanak sağlayan önemli bir unsurdur. Ancak her ilişki sağlıklı ve dengeli olmayabilir. Bazı ilişkiler, özellikle de toksik ilişkiler , kişilerin duygusal, psikolojik hatta fiziksel sağlığını tehdit edebilir. Peki, toksik ilişki nedir? Nasıl anlaşılır ve bu tür ilişkilerden nasıl kurtulunur? İşte bilmeniz gerekenler.
Toksik İlişki Nedir? Zararlı İlişki Türlerinin Sinyalleri, Derin Etkileri ve İyileşme Süreci

Toksik İlişki Nedir?

Toksik ilişki, bir tarafın sürekli olarak aşağılandığı, manipüle edildiği, anlaşılmadığı veya kendini güvensiz hissettiği bir ilişki türüdür. Bu tür ilişkilerde genellikle sağlıklı iletişim eksiktir. Bir taraf, diğerini kontrol etmeye çalışır ve ilişkinin dengesini bozar. Toksik ilişkiler, yalnızca duygusal değil, aynı zamanda fiziksel şiddet içerebilir.

Bu tür ilişkilerde kişiler, başlangıçta sorunları fark etmeyebilir. Ancak zamanla ortaya çıkan eleştiriler, küçümsemeler ve sürekli çatışmalar, ilişkinin zehirli bir hal aldığını gösterir.

Toksik İlişki Nasıl Olur?

Toksik ilişkiler genellikle yavaş yavaş gelişir. Başlangıçta her şey normal görünse de, zamanla belirginleşen bazı işaretler bu tür ilişkilerin varlığını ortaya çıkarır. İşte toksik bir ilişkinin en yaygın özellikleri:

Sürekli Eleştiri: Partneriniz sizi sürekli eleştiriyor, yaptığınız hiçbir şeyden memnun kalmıyor ya da sizi değersizleştirmeye çalışıyor.
Kıskançlık ve Güvensizlik: Sizin sosyal çevrenize, arkadaşlarınıza veya ailenize karşı aşırı kıskançlık gösteriliyor.
Duygusal Şantaj: Sizi suçlu durumuna düşürmek için "Beni seviyorsan bunu yapmalısın" gibi cümleler kullanılıyor.
Fiziksel veya Duygusal Şiddet: Fiziksel taciz veya sürekli olarak küfür, hakaret gibi davranışlar varsa bu durum toksikliğin açık bir işareti.
Saygısızlık ve Küçümseme: Sizin duygularınız önemsenmiyor, fikirleriniz yok sayılıyor veya özgüveniniz sistematik olarak tahrip ediliyor.


Toksik İlişki Neden Olur?

Toksik ilişkilerin oluşmasının arkasında birçok neden yatmaktadır. Bunlar şunlardır:

Geçmiş Travmalar: Kişinin geçmişte yaşadığı kötü deneyimler, güncel ilişkilerinde toksik davranışlara neden olabilir.
Özgüven Eksikliği: Özgüveni düşük kişiler, kendilerini daha iyi hissetmek için partnerlerini aşağılamayı tercih eder.
Reddedilme Korkusu: Reddedilmekten korkan kişiler, partnerlerini kontrol altına almak için duygusal şiddet uygulayabilir.
Narsisizm: Narsisist kişiler, ilişkide her zaman kendilerini merkezde görür ve partnerlerinden sürekli fedakârlık ister.
Bağımlılık Sorunları: Alkol, sigara veya madde bağımlılığı gibi sorunlar, ilişkilerde toksik davranışların artmasına yol açabilir.
Güvensizlik: Güvensizlik, yanlış düşünce ve davranışların sergilenmesine neden olabilir.

3 Temmuz 2025, 20:18
11

İlk Yardım Nedir? Hayat Kurtaran Adımlar, Temel Bilgiler ve Uygulamalar

Herhangi bir kaza veya acil durumda, profesyonel sağlık ekipleri olay yerine ulaşana kadar geçen sürede, hayat kurtarmak veya hasta/yaralının durumunun daha da kötüleşmesini önlemek amacıyla yapılan basit ve tıbbi olmayan müdahalelere ilk yardım denir. Bu müdahaleler, genellikle özel tıbbi araç gereçler olmadan, mevcut malzemelerle uygulanır ve hayati öneme sahiptir.
İlk Yardım Nedir? Hayat Kurtaran Adımlar, Temel Bilgiler ve Uygulamalar

İlk yardımın temel amacı, yaşam fonksiyonlarının sürdürülmesini sağlamak, hasta/yaralının durumunun kötüleşmesini engellemek ve iyileşmeyi kolaylaştırmaktır. Ancak unutulmamalıdır ki, ilk yardım müdahaleleri konusunda eğitim almış ve sertifikaya sahip kişiler tarafından yapılması en doğrusudur.



İlk Yardım Temel Uygulamaları: Koruma, Bildirme, Müdahale


İlk yardımın temel uygulamaları "Koruma", "Bildirme" ve "Müdahale" başlıkları altında toplanır.

1. Koruma (Olay Yeri Güvenliği): Olay yerinin güvenliğini sağlamak, hem ilk yardımcı hem de hasta/yaralı için hayati önem taşır.

  • Kazaya uğrayan aracı güvenli bir alana alın.
  • Olay yerini görünür biçimde işaretleyin ve meraklı kişileri uzaklaştırın.
  • Kazaya uğrayan aracın kontak anahtarını kapatın.
  • Sigara içilmesine izin vermeyin ve yanıcı maddelerden uzak durun.
  • Gaz kaçağı şüphesi varsa ortamı havalandırın ve kıvılcım oluşturacak hareketlerden kaçının.
  • Kanama gibi durumlarda koruyucu eldiven giyin.

2. Bildirme (Acil Durum Çağrısı): En hızlı ve doğru şekilde ilgili yardım kuruluşlarına haber vermek kritik bir adımdır.

  • Gerekli yardım kuruluşlarına (Türkiye'de 112 Acil Çağrı Merkezi) en hızlı şekilde haber verin.
  • 112'yi aradığınızda şu bilgileri net ve anlaşılır bir şekilde verin:
    • Kesin yer ve adres bilgisi.
    • Kim olduğunuz ve hangi numaradan aradığınız.
    • Olayın kısa ve net tanımı (kaza, düşme, yanık vb.).
    • Hasta veya yaralı sayısı, durumu (bilinci açık/kapalı, kanaması var mı vb.).
    • Olay yerinde yapılan ilk yardım müdahaleleri.

3. Müdahale (Hasta/Yaralıya Yardım): Güvenli ortam sağlandıktan ve yardım çağrıldıktan sonra, hasta/yaralıya doğru müdahalede bulunulur.

  • Hasta/yaralının durumunu hızlıca değerlendirin.
  • Yaralının korku ve endişelerini gidererek sakinleştirin.
  • Müdahalede size yardımcı olabilecek kişileri organize edin.
  • Yaralının durumunun ağırlaşmasını engellemek için gerekli ilk müdahaleleri yapın (örneğin, kanama kontrolü).
  • Kanamalı durumlarda, kırık, çıkık veya burkulmalarda yerinde müdahale edin.
  • Yaralının yarasını görmesine izin vermeyin.
  • Yaralıları hareket ettirmeden müdahalede bulunun.
  • Tehlike yoksa hasta/yaralıyı kesinlikle yerinden kımıldatmayın.
  • Gerekirse, 112 yönlendirmesiyle veya sağlık ekipleri tarafından yaralıların en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevk edilmesini sağlayın.


İnsan Vücudu İle İlgili Temel Bilgiler: İlk Yardımcı İçin Kılavuz


İlk yardımcıların, insan vücudunun temel işleyişi hakkında bilgi sahibi olması, doğru müdahale yapabilmek için önemlidir.

1. Dolaşım Sistemi: Vücudun yaşamsal fonksiyonları için kritik olan dolaşım sistemi; kalp, damarlar ve kandan oluşur. Oksijen, besin, hormonlar ve koruyucu elemanları hücrelere taşıyarak metabolik süreçleri düzenler. Yetişkin bir bireyde ortalama 4-5 litre kan bulunur. Kanın temel görevleri arasında oksijen ve besin taşıma, vücut sıcaklığını koruma ve enfeksiyonlara karşı koruma sağlamak yer alır.

Nabız Değerleri: Nabız, kalbin atardamarlara yaptığı basınç olup, dolaşım sisteminin önemli bir göstergesidir.

  • Yetişkin: 60-100 atım/dakika
  • Çocuk: 100-120 atım/dakika
  • Bebek: 100-140 atım/dakika

2. Solunum Sistemi: Vücuda oksijen (O2) alıp, karbon dioksit (CO2) gibi zararlı atıkları dışarı atan solunum sistemi; ağız, burun, soluk borusu, bronşlar ve akciğerlerden oluşur.

Solunum Sayısı Değerleri:

  • Yetişkin: 12-20 kez/dakika
  • Çocuk: 16-22 kez/dakika
  • Bebek: 18-24 kez/dakika

3. Vücut Isısı: Normalde koltuk altından ölçülen vücut sıcaklığı, metabolik dengenin bir göstergesidir.

  • Yetişkin: 36,5°C
  • Bebek: 37,5°C


Media content

Hasta/Yaralı Değerlendirmesi: İlk Adımlar


İlk yardımcı, olay yerinde hasta/yaralının durumunu hızlı ve doğru bir şekilde değerlendirmelidir:

  1. Solunum Yolu Açıklığının Değerlendirilmesi:
    • Yaralının ağız içini kontrol edin, varsa yabancı cisimleri işaret parmağınızla çıkarın.
    • Bir elinizi yaralının alnına, diğer elinizin iki parmağını çene kemiğinin üzerine koyarak başı geriye doğru itin ve "Baş Geri-Çene Yukarı" pozisyonunu sağlayın.
  2. Solunumun Değerlendirilmesi:
    • Hasta/yaralının solunumunu "Bak-Dinle-Hisset" yöntemiyle 10 saniye süreyle değerlendirin.
  3. Dolaşımın Değerlendirilmesi:
    • Bilinci kapalı ve solunumu olan bir yaralının nabzını değerlendirin:
      • Yetişkin ve Çocuklarda: Şah damarından üç parmak ile 5 saniye kontrol edin.
      • Bebeklerde: Kol atardamarından üç parmak ile 5 saniye kontrol edin.

İlk değerlendirme sonucunda, yaralının bilinci kapalı ancak solunum ve nabzı varsa, hemen koma pozisyonu verilir ve ardından diğer yaralılar değerlendirilir.

İlginizi Çekebilecek Haberlerimiz

Aşağıya kaydırmaya devam edin...